Kozienice

Kozienice | powiat kozienicki | 35 km na wschód od Radomia | droga nr 737

  • pałac z Muzeum Regionalnym
  • park z mostem łyżwowym dla króla Jagiełły
  • najstarszy świecki pomnik – pamiątka narodzin królewskiego syna
  • zabytkowe kramy
  • nowoczesne Centrum Kulturalno-Artystyczne
  • plaża i ośrodek nad jeziorem
  • plac zabaw jakich mało

Idealne – nie tylko na szczęście!

Kozienice – idealne do zwiedzania, odpoczynku i mieszkania. Znajdziesz tu odrobinę Francji, pamiątki po królach Polski, zabytkowe mazowieckie dworki i kramy, nowoczesne budynki, a do tego jeziora i lasy.

Kozienice – skąd nazwa miasta?

A kozie nic!” Tak ponoć powiedział w czasie polowania jeden z łowczych, po nieudanym strzale króla. Oczywiście nie chodziło o zwykłą kozę, tylko o sarnę. A dokładnie – pana sarnę, czyli kozła.

Z tego powodu, gdy w pobliżu założono pierwszą osadę, nadano jej nazwę Kozienice. Później owa „koza” wskoczyła do herbu miasta. Dzisiaj bryka także na jednym z kozienickich pomników.

Kozienice - pomnik koziołka, czyli sarny
Kozienice – pomnik koziołka, czyli sarny

Inna wersja legendy o koziołku z Kozienic tutaj.

Kozienice były własnością królewską. A że otaczały go gęste lasy, powstał tu dwór, do którego władcy przyjeżdżali na polowania. Korzystali z niego także w czasie podróży w inne części kraju.

Kozienice – pomnik na urodziny syna

Chyba każdy tata jest dumny z narodzin syna! Na pewno zadowolony był król Kazimierz IV Jagiellończyk, kiedy w dworze w Kozienicach przyszedł na świat królewicz Zygmunt.

Skąd to wiemy? Ponieważ, zdecydował się na wyjątkowy sposób uczczenia narodzin syna. Król rozkazał, by z tej okazji wybudowano pomnik. Wcześniej w Polsce nie powstały pomniki poświęcone narodzinom (przynajmniej o żadnym nie wiemy). Celebrowano w ten sposób jedynie pochówki. Na dodatek wyjątkowy monument przetrwał do naszych czasów.

Kozienice - najstarszy pomnik świecki w Polsce
Kozienice – najstarszy pomnik świecki w Polsce

Choć w 1701 r. pomnik Zygmunta przeszedł generalny remont lub odbudowę – jest starszy od pomnika Zygmunta III Wazy w Warszawie, a nawet od pomnika Stefana Batorego w Tykocinie.

Jak do trafić do pomnika Zygmunta? Wchodząc do parku od strony „Ogrodu Jordanowskiego” należy iść prosto i skręcić w prawo, w pierwszą alejkę. Okazały pomnik widać z daleka.

Ale czemu monument stoi tak na uboczu? Dlatego, że w tamtych czasach zapewne tutaj, stał królewski dwór.

Na pomniku jeszcze jedna niespodzianka. Błędna data urodzin królewicza. Zamiast 1467 jest 1464.

Kozienice – Francja elegancja

Nie tylko Jagiellonowie lubili przyjeżdżać do Kozienic. Nowy dwór kazał wystawić tu August III Mocny, a Stanisław August Poniatowski zadecydował, że powstanie tu królewska rezydencja (dlatego przez pałacem stoi popiersie króla Stasia).

Prace prowadził królewski architekt – Włoch Franciszek Placidi. Budynek służył kolejnym właścicielom. Jego wyposażenie ucierpiało w czasie insurekcji kościuszkowskiej, kiedy został obrabowany przez Rosjan.

W 1835 r., w czasach rządów Rosjan, Kozienice wraz z okolicą zostały nadane generałowi Iwanow Dehnowi, który zajmował się budową twierdz w Królestwie Polskim.

Kozienice - pałac
Kozienice – pałac

Jego wnuczka – Olga von Larska przebudowała pałac w stylu francuskim. Dzięki Franciszkowi Arveuf rezydencja przypominała francuskie zamki nad Loarą.

Niestety, obiekt został zniszczony we wrześniu 1939 r. Ocalały jedynie wieża, wozownia i dawne pomieszczenia kuchenne. Zachowane do dziś – jako siedziba Muzeum Regionalnego, zachwycają bogactwem i harmonią. W miejsce głównego budynku pałacowego w latach 50. XX w. wzniesiono siedzibę Prezydium Powiatowej Rady Narodowej (dziś urząd miasta). W latach 90. XX w. dobudowano prawą oficynę.

Na dziedzińcu zachowano duży, owalny basen, który powstał w XIX w. A przed głównym wejściem ustawiono rzeźby przypominające o rodowodzie budowli. Kamienne sceny z polowania. A może mają odstraszyć interesantów od urzędu;)

Kozienice - pałac
Kozienice – pałac

W ten sposób utrwalono założenie pałacowo-parkowe nazywane „entre cour et jardin”, czyli między dziedzińce a ogrodem.

Most z Kozienic, żeby Jagiełło dotarł pod Grunwald

Za kozienickim pałacem rozciąga się rozległy park. Alejki prowadzą wśród okazałych drzew. Jest i staw. A nad nim rzeźby. Grupa ludzi. Jeden coś kuje młotem, drugi rąbie siekierą. To budowniczowie mostu łyżwowego. Jak taki most wyglądał też można zobaczyć. Jego rekonstrukcja znajduje się na stawie.

Kozienice - most łyżwowy - rekonstrukcja
Kozienice – most łyżwowy – rekonstrukcja

Obok na koniu król Jagiełło, trzymający uzdę sekretarz królewski Zbigniew Oleśnicki i klęczący starosta radomski – Dobrogost Czarny z Odrzywołu.

Kozienice - pomnik - budowa mostu łyżwowego
Kozienice – pomnik – budowa mostu łyżwowego

Ten ostatni odpowiadał za przebieg budowy mostu, który miał posłużyć wojskom Jagiełły do szybkiej przeprawy przez Wisłę w Czerwińsku (przydał się także koło Aleksandrowa Kujawskiego).

Co więcej jest to pierwszy most w Polsce, o którym zachowały się pisemne wzmianki.

Kozienice – gdzie odpocząć?

Po zwiedzaniu, czas na odpoczynek. Np. w parku:)

Kozienice - park
Kozienice – park

Dla wielbicieli aktywnego wypoczynku Kozienice mają aquapark. Dla wielbicieli kontaktu z naturą – jezioro, molo, wypożyczalnię sprzętu.

Na dodatek niedaleko stąd do Puszczy Kozienickiej i nad Wisłę. Dobrze oznakowane szlaki rowerowe ułatwiają dotarcie do najciekawszych miejsc.

Kozienice - centrum kulturalno-artystyczne
Kozienice – centrum kulturalno-artystyczne
Kozienice - centrum kulturalno-artystyczne
Kozienice – centrum kulturalno-artystyczne

A może kino? Jest i kino, na dodatek w budynku, którego nie powstydziłaby się niejedna metropolia. To Centrum Kulturalno-Artystyczne – ul. Warszawska 29. Mieści się w nim także punkt informacji turystycznej.

Kozienice – najlepszy bezpłatny plac zabaw

Kozienicki Ogródek Jordanowski jest spełnieniem marzeń niejednego dziecka i wielu rodziców. Bardzo duży, ogrodzony, zacieniony. Z atrakcjami dla maluchów i dla starszych dzieciaków. Wszystko do piaskownicy, po zjeżdżalnie, huśtawki i linaria. Jest nawet miasteczko ruchu rowerowego. W pobliżu sklep. A w razie czego i policja:)

Kozienice - plac zabaw
Kozienice – plac zabaw

Ale chyba najważniejsze jest, że na terenie placu zabaw, znajduje się budynek z toaletami. Dodatkowo można tam wypożyczyć różne sprzęty.

Kozienice - Ogródek Jordanowski
Kozienice – Ogródek Jordanowski

Kozienice – kramy

Przy ul. Radomskiej zachowały się fragmenty dawnej zabudowy – to kramy z podcieniami wspartymi na drewnianych kolumnach.

Kozienice - kramy z podcieniami
Kozienice – kramy z podcieniami

Kozienice – kościoły

Obok placu zabaw – zabytkowy kościół pw. Świętego Krzyża.

Kozienice - kościół pw. Świętego Krzyża
Kozienice – kościół pw. Świętego Krzyża

To nie jedyna wiekowa świątynia w Kozienicach. Blisko 100 lat temu powstał kościół rektoralny pw. św. Józefa (ul. Konstytucji 3. Maja). Sąsiadują z nim budynki należące do Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek od Cierpiących, założonego przez Kazimierę Gruszczyńską.

Kozienice – kościół pw. św. Józefa

Kozienice – biblioteka z ławeczką księdza Franciszka Siarczyńskiego

Kozienice - ławeczka ks. F. Siarczyńskiego
Kozienice – ławeczka ks. F. Siarczyńskiego